Etat czy własna firma? – biznes i zarządzanie w szkole

Podstawy przedsiębiorczości gry edukacyjne dla szkół

Jak rozwiązać najczęstszy dylemat ucznia szkoły zawodowej? Zawód, który młodzi ludzie zdobywają w szkole pozwoli im – w większości wypadków – szybko rozpocząć karierę na rynku pracy. Czy powinni zatem szukać etatu, czy też zdecydować się na założenie firmy? W decyzji może pomóc przedmiot biznes i zarządzanie.

W systemie kształcenia zawodowego duży nacisk kładzie się na przygotowanie wykwalifikowanych pracowników. Znacznie mniej czasu poświęca się natomiast podczas zajęć takich jak biznes i zarządzanie na pokazanie młodym ludziom, że umiejętności, które zdobywają w trakcie nauki, mogą wykorzystać także przy prowadzeniu własnej firmy. Jest to trudniejsza, ale atrakcyjna i satysfakcjonująca ścieżka kariery zawodowej.

Młodzież ma mylne wyobrażenie o biznesie

Własna firma nie jest dla wszystkich. W ocenie, który uczeń ma predyspozycje, by działać jako przedsiębiorca, może pomóc szkoła. Powinna przy tym wykorzystywać wszystkie możliwe narzędzia do praktycznej nauki zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Jednym z takich narzędzi, które mogą być wykorzystywane na lekcjach typu biznes i zarządzanie są Branżowe Symulacje Biznesowe.

Powszechnym problemem polskich przedsiębiorstw jest to, że nawet 80 proc. z nich upada w pierwszym lub drugim roku działalności. Dzieje się tak z wielu powodów, z których szczególnie ważne są mylne wyobrażenie o biznesie oraz przesycone teorią programy nauczania o przedsiębiorczości.

Wielu młodych ludzi, zapytanych, z czym kojarzy im się własna firma, wymienia jednym tchem: super samochód, biuro, spotkania biznesowe, wyjazdy zagraniczne, wakacje na jachcie itp. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna – w początkowym okresie prowadzenia biznesu jest bardzo dużo pracy, niewiele czasu wolnego, nieustabilizowane przychody i niejednokrotnie brak zysków. Wówczas ci, którzy nie byli na to przygotowani, najczęściej poddają się i zamykają swój wymarzony biznes.

Tymczasem szkolne programy nauczania do przedmiotu biznes i zarządzanie są naszpikowane teorią. Brakuje narzędzi dla nauczycieli dostosowanych do przedmiotu biznes i zarządzanie, z których jak twierdzą nauczyciele chętnie by korzystali. Praktyka szkolna sprowadza się do uzupełnienia biznesplanu, ewentualnie pokazania młodemu człowiekowi, jak formalnie zarejestrować działalność gospodarczą. Niewiele jest natomiast narzędzi dających możliwość nauki poprzez podejmowanie realistycznych decyzji biznesowych, reagowanie na zmieniające się otoczenie biznesowe oraz mierzenie się z wynikami przedsiębiorstwa, również tymi negatywnymi.

Dlatego postanowiliśmy wprowadzić do praktyki szkolnej Branżowe Symulacje Biznesowe, czyli oprogramowanie komputerowe do nauki przedsiębiorczości, zarządzania firmą i kształtowania kompetencji kluczowych, dające możliwość nauki poprzez podejmowanie realistycznych decyzji biznesowych w wybranej branży. Dostępne są symulacje dla branż samochodowej, transportowej, turystycznej, informatycznej, fryzjerskiej, kosmetycznej, budowlanej i gastronomicznej.

Jak to działa?

Symulacje dają uczniom możliwość holistycznego spojrzenia na biznes, dzięki czemu lepiej rozumieją zasady funkcjonowania przedsiębiorstwa i mechanizmy rynkowe, a także mogą eksperymentować ze strategiami biznesowymi w bezpiecznym, wirtualnym środowisku. Uczniowie, grając na przedmiocie biznes i zarządzanie w symulacje, wcielają się w rolę menedżerów firm i przechodzą przez proces decyzyjny, w ramach którego:

otrzymują informacje rynkowe (popyt na poszczególne usługi, liczbę roboczogodzin koniecznych do wykonania każdej usługi, ilość zużywanych materiałów, minimalne wynagrodzenie, koszty działań marketingowych),
analizują dane rynkowe w celu podjęcia decyzji zgodnie z obraną strategią,
podejmują decyzje biznesowe, które są zestawiane z decyzjami podejmowanymi przez właścicieli konkurencyjnych firm (kolegów i koleżanek z klasy),
wysyłają decyzje na serwer, gdzie z wykorzystaniem algorytmów matematycznych symulowane są mechanizmy rynkowe,
otrzymują wyniki podjętych decyzji, które stają się sytuacją początkową w kolejnej rundzie decyzyjnej.

Schemat decyzyjności w symulacjach biznesowych wykorzystywanych na przedmiocie podstawy przedsiębiorczości

Podejmowanie decyzji przez graczy odbywa się w warunkach konkurencji. Wszystkie zespoły uczestniczące w grze konkurują ze sobą. Zmieniając decyzje dotyczące ceny czy jakości usług, walczą o to, by klient przyszedł do ich firmy, a nie do przedsiębiorstwa zarządzanego przez ich szkolnych kolegów czy koleżanki.

Po każdej rundzie decyzyjnej uczniowie otrzymują informację zwrotną pokazującą skutki podjętych decyzji w formie karty wyników, która ukazuje aktualny ranking wirtualnych firm. Ważną zaletą symulacji jest właśnie to, że uczestnicy zajęć krótko po podjęciu decyzji dowiadują się, jakie są jej następstwa ekonomiczne. Na karcie wyników przedstawione są różne aspekty działalności przedsiębiorstwa – wynik finansowy, zadowolenie klientów i pracowników, rozwój i zadłużenie. Dzięki temu uczniowie uświadamiają sobie, że prowadzenie firmy nie polega jedynie na dążeniu do maksymalizacji zysku, a zrównoważony rozwój wymaga dbania o wszystkie aspekty biznesu.

Oprócz karty wyników uczniowie otrzymują raport z realizacji planu sprzedażowego, wykorzystania czasu pracowników, sprzętu i zasobów itd. Muszą przeanalizować te dane, wyciągnąć wnioski i korygować strategię. Decyzje podzielone są na miesięczne okresy (rundy), których w symulacji jest dwanaście. Pełny cykl odwzorowuje pierwszy rok działalności przedsiębiorstwa, który jest kluczowy dla przetrwania firmy na rynku.

Dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie potwierdzają, że taka forma zdobywania wiedzy w czasie lekcji z przedmiotu biznes i zarządzanie jest bardzo atrakcyjna.

Lekcje z wykorzystaniem symulacji są dużo ciekawsze, na pewno zainteresują uczniów dużo bardziej niż uczenie się na pamięć ponieważ wymagają zainteresowania i angażu w każdą z rund.

Dzięki symulacjom Revas zrozumieliśmy jak planować popyt i reklamę, jak wybierać jakie usługi chcemy świadczyć i poznaliśmy podstawowe pojęcia takie jak popyt, podaż. Chętnie wzięłabym udział jeszcze raz i z przyjemnością brałabym udział w takich lekcjach przedsiębiorczości – stwierdza Małgorzata Heska, uczennica Zespołu Szkół Mechanicznych nr 2 w Krakowie.

Z przyjemnością obserwuję zaangażowanie uczniów i słuchaczy w procesy decyzyjne związane z wirtualnym prowadzeniem biznesu.

Grywalizacja ma stałe zastosowanie w świecie biznesu, dlatego stanowi również świetną metodę dydaktyczną. Dzięki branżowym symulacjom biznesowym Revas uczniowie konkurują ze sobą w branżach, zgodnych z kierunkiem ich kształcenia, zarządzają Serwisem IT, Biurem podróży, Firmą transportową czy choćby Salonem kosmetycznym. W tym momencie w grach symulacyjnych uczestniczy ponad 100 naszych uczniów i słuchaczy. Da się wyczuć zdrową rywalizację – relacjonuje Krzysztof Ciurka, nauczyciel i wykładowca przedmiotów ekonomicznych w TEB Edukacja w Krakowie.

Podsumowanie

Dzięki symulacjom biznesowym młodzi ludzie mogą zasiąść za sterami firmy, podejmować realistyczne decyzje biznesowe i sprawdzać ich efekty bez ponoszenia prawdziwych konsekwencji popełnianych błędów. Upowszechnienie takiego prowadzenia zajęć z przedmiotu biznes i zarządzanie, w dalszej perspektywie, zwiększa szanse na poprawienie statystyk dotyczących upadających działalności gospodarczych.

Naszymi symulacjami powinni zainteresować się nauczyciele szkół ponadgimnazjalnych prowadzący zajęcia z szeroko rozumianej przedsiębiorczości, m.in. podstaw przedsiębiorczości, biznes i zarządzanie, a także nauczyciele przedmiotów zawodowych. Aby uzyskać dostęp do symulacji, napisz do nas.