Biznes i Zarządzanie (BiZ) – nowy przedmiot w szkołach ponadpodstawowych od września 2023

W Szkole Głównej Handlowej zaprezentowano raport dot. nowego przedmiotu Biznes i Zarządzanie, który ma wzmocnić praktyczną edukację w zakresie przedsiębiorczości.

Nowy przedmiot Biznes i Zarządzanie ma zastąpić funkcjonujący od roku szkolonego 2002/2003 przedmiot Podstawy przedsiębiorczości. Dwa główne założenia które płyną z wprowadzanej zmiany to: praktyczność realizowanych zajęć oraz podniesienie wagi przedmiotu poprzez wprowadzenie go jako przedmiotu maturalnego.

„– Reforma przedmiotu podstawy przedsiębiorczości to krok do nowoczesnego i praktycznego nauczania. Wprowadzenie nowego przedmiotu, ma na celu rozwijanie kompetencji efektywnego zarządzania własnymi finansami – podkreślił minister Przemysła Czarnek”

Podstawa programowa

Rekomendacje zawarte w raporcie wskazują że nowa podstawa programowa powinna zostać zredukowana w stosunku do podstawy programowej Podstaw przedsiębiorczości oraz treści w niej zawarte powinny zostać uaktualnione. Na podstawie konsultacji autorzy raportu wskazują na konieczność ograniczenia treści makroekonomicznych. Jako obszary, które powinny zastąpić treści teoretyczne, najczęściej wskazywano finanse osobiste oraz rozwój kompetencji miękkich. Wydaje się zatem, że nowa podstawa programowa przedmiotu Biznes i Zarządzanie powinna być mniej obszerna z uwagi na fakt dostępnej liczby godzin do zrealizowania zajęć w części podstawowej.
Do kluczowych rekomendacji należą:
- Podstawa budowana na kompetencjach – podstawa programowa powinna być budowana przez pryzmat oparcia efektów kształcenia na określonych i mierzalnych kompetencjach. Wiedza powinna być jedynie uzupełnieniem treści podstawowych.
- Koncentracja na produktach – ocenie powinny podlegać wypracowane przez ucznia efekty w postaci produktów tj. Business Model Canvas, portfolio produktów, prezentacji projektowych, namacalnego wyniku pracy ucznia itp.
- Redukcja treści makroekonomicznych na poziomie podstawowym – z uwagi na fakt zbyt dużej obszerności zagadnień makroekonomicznych sugeruje się jej redukcję w tym zakresie. W raporcie wskazano, że treści dot. polityki monetarnej, bezrobocia strukturalnego itp. nie mają wpływu na absolwentów szkół średnich.
- Finanse osobiste – autorzy raportu wskazują, że zagadnienia dot. zarządzania budżetem domowym, poznanie ofert instytucji finansowych w zakresie inwestowania, oszczędzania czy zaciągania kredytów powinno być naturalną częścią nowej podstawy programowej.
- Rozszerzenie zagadnień praw konsumentów – absolwenci szkół wchodzący w dorosłe życie stają się pełnoprawnymi uczestnikami rynku jako konsumenci. Autorzy wskazują, że warto w podstawi programowej uwzględnić zagadnienia dot. ochrony konsumentów i ich praw.
- Semestralny lub roczny projekt zespołowy – efekty kształcenia biznesu i zarządzania powinny zawierać kompetencje 4K – kooperację, komunikację, kreatywność, krytyczne myślenie.
- Społeczna odpowiedzialność biznesu
- Case study – wszystkie elementy podstawy programowej powinny być budowane wokół aktualnych analiz rzeczywistych przypadków biznesowych.
- Pick idea – metoda, na podstawie której nauczyciel ma możliwość wyboru koncepcji, którą chce przerobić z uczniami.

Jaki wymiar godzin nowego przedmiotu?

W zakresie podstawowym uczniowie będą realizowali zajęcia z Biznesu i Zarządzania w wymiarze 2 godzin w cyklu nauczania, podobnie jak to było w przypadku Podstaw przedsiębiorczości. W momencie kiedy uczeń wybierze przedmiot Biznes i Zarządzanie, jako przedmiot rozszerzony, zdawany na maturze wymiar godzin zostanie rozszerzony o kolejne 6 godzin. W sumie w ramach cyklu kształcenia uczeń ma możliwość realizowania zajęć z biznesu i zarządzania w całym cyklu w wymiarze 8 godzin.

Kto będzie uczył nowego przedmiotu?

Nowego przedmiotu będą uczyć dotychczasowi nauczyciele Podstaw przedsiębiorczości. Długoterminowo, w zakresie rozszerzonym powinna zostać wykształcona kadra wyspecjalizowana w nauczaniu Biznesu i Zarządzania (tj. posiadająca wymagane kompetencje z uwagi na nauczanie wyłącznie tego przedmiotu).

Jakie narzędzia do nauki Biznesu i Zarządzania (BiZ)?

Nowy przedmiot będzie wymagał nowych narzędzi w celu realizacji założeń przedmiotu. Poniżej przedstawiono rekomendowane metody dydaktyczne:

Grupowe projekty zaliczeniowe – znaczącym elementem tej metody będzie praca w zespołach.
Symulacje biznesowe i grywalizacja – wykorzystanie oprogramowania do symulacji decyzji biznesowych.
Metoda studium przypadków – opiera się na prezentowaniu treści merytorycznych za pomocą implementowania wiedzy w zadaniach praktycznych.
Bloki zajęciowe – rekomenduje się aby zajęcia były realizowane w blikach 2 – godzinnych realizowanych raz na dwa tygodnie.
Spotkanie z lokalnymi praktykami – zapraszanie na zajęcia lokalnych przedsiębiorców.
Debaty i panele dyskusyjne – prowadzenie np. debat oxfordzkich w trakcie zajęć.
Zajęcia w sąsiedztwie szkoły – wyjścia do przedsiębiorstw, miejsc społecznych potrzeb czy urzędów.
Wspólna analiza źródeł danych
Mniejsza liczebność grup – sugeruje się, żeby zajęcia były realizowane w mniejszych grupach, gdyż realizacja zajęć praktycznych w grupie np. 30 osobowej może być nieskuteczna.
Design thinking – metoda dostarczania innowacji poprzez wykorzystywanie nowoczesnych, pobudzających kreatywność metod pracy.

Biznes i zarządzanie na maturze

Rekomenduje się aby matura z przedmiotu Biznes i Zarządzanie składała się z dwóch części:

Teoretycznej – egzamin pisemny sprawdzający wiedzę z zakresu zarządzania, marketingu, analizy kazusów biznesowych i zrozumienia zjawisk gospodarczych (np. 70% z całego egzaminu)
Praktycznej poprzez wprowadzenie projektu zespołowego w klasie maturalnej jako elementu składowego oceny z egzaminu (np. 30% z całego egzaminu).

Cały raport z konsultacji dot. nowego przedmiotu „Biznes i Zarządzanie” można pobrać ze strony Ministerstwa:

POBIERZ RAPORT